Federico García Lorca / Gráfico de la Petenera (Cante Jondo)
ფედერიკო გარსია ლორკა / პეტენერას სილუეტი (კანტე ჰონდო)
I
Campana (Bordón)
ზარი (მისამღერი)
.
ყვითელ კოშკზე
რეკავს
ზარი!
ქარის ყვითელ ფრთებზე,
ზენიტში, ფეთქავს
რეკვა!
ყვითელი კოშკის წვერზე
დნება კვალი!
მტვრისგან
ნიავქარი... ვერცხლის მასრებს ჭედავს...
III
Las seis cuerdas
ექვსი სიმი
.
გიტარავ,
სიზმარშიც შენი გოდება მესმის...
მოთქმა - დაღლილი სულის!
სულის გარდაცვლილის...
ამბავი პატარა -
შენს მრგვალ ბაგეებს სწყდება,
გიტარავ!
ქსელავს ობობა, დაუღალავად,
ვარსკვლავს - განწირული ბედის!
ჩასაფრებია ოხვრებს და კვნესებს -
იდუმალად მოშრიალეებს შენს შავ მორევში...
II
Camino
გზა
.
ამხედრებულა, შავოსანი, ასი მხედარი...
თავებდახრილებს წარსული ჰკიცხავს!
ცა გახუნებული, ხეების ჩრდილით,
გადაუვლიათ ნისლად...
არც სევილიასთან, არც კორდობასთან
არ უწერიათ შეხვედრა მათ!
არც გრანადასთან არ უწერიათ, რომლისგანაც
ასე შორია ზღვა!
ცხენები ზანტად მიირწევიან,
თითქოსდა ვერ გრძნობდნენ მხედრების ტანს,
ქალაქში ჯვრების,
სადაც სიმღერა ღამეულ კვნესას ჰგავს!
შვიდგზის განწირული კივილი -
გაუპობს მათ გულის კარს!
პირქვედამხობილი, უსასრულო, ზეცისკენ -
წინ უდევთ გრძელი გზა!
IV
Danza (En el huerto de la Petenera)
ცეკვა (პეტენერას ბაღში)
.
ღამის ბაღში,
შეფიფქული ცარცით,
ცეკვავს ბოშა ქალი, ექვსი,
თეთრ კარავში...
ღამის ბაღში:
ყაყაჩოები და ვარდი,
გვირგვინები ქაღალდის -
მოხატული ფანქრით!
ღამის ბაღში,
თითქოს, სანთლის ალი...
ბინდს უკიდებს ცეცხლს -
ქათქათი მარგალიტის დარი!
ღამის ბაღში,
განთიადის ცდაში,
ჩრდილები ეშვებიან და ბრუნდებიან
ცაში!
V
Muerte de la Petenera
პეტენერას სიკვდილი
.
თეთრ ქოხში ტანჯვას დაასრულებს, მალე,
პეტენერა, ბოშა ქალი - მომღერალი სილფიდა...
ცხენებს უფრიალებთ ფაფარნი,
მხედრები მიცვლილან!
ლაპლაპებს, იწვის,
სანთელი... მის სუსტ თითებში დნება!
აბრეშუმის კაბის ნაოჭი,
ბრინჯაოს წელზე, შემკრთალი კრთება...
ცხენებს უფრიალებთ ფაფარნი,
მხედრები მიცვლილან!
შავი, მახვილი, ჩრდილები
იწელებიან ცისკენ...
და წყდებიან გიტარის სიმები,
კვნესით...
ისევ ისე!
ცხენებს უფრიალებთ ფაფარნი,
მხედრები მიცვლილან!
VI
Falseta (Entierro de la Petenera)
ფალცეტი (პეტენერას დაკრძალვა)
.
ეჰ, ბოშა პეტენერა!
ეჰ, პეტენერა - ალმა!
საფლავიც კი, სადაც განისვენებ,
მივიწყებულია ალბათ!
უმანკო სახიანიც
იყვნენ გოგონები,
რომელთაც არ ისურვეს
შენთვის, საბოლოო, თავის დაკვრა!
მაგრამ ხალხი, ყველასგან გარიყული,
სამძიმარზე მოდიოდა - ქოროდ...
ისინი, ვისი გონებაც არ განსჯის -
გულს უყვარს მხოლოდ!
ცრემლით და გლოვით მიგაცილებდნენ
ვიწრო ქუჩების ბოლოს...
ეჰ, ჩემო პეტენერა,
ბოშურო სიმღერავ!
VII
De "Profundis" (ლათინ. მონანიების ლოცვა / 129 ფსალმუნი)
ლოცვა
.
სიყვარულისგან თავდაცვის ძიებაში...
დაუძინია ას შეყვარებულს -
ცრემლგამშრალ მიწაში!
შორეთი ასწორებს
ანდალუსიის ალისფერი გზებს...
ზეთისხილის ხეებს შორის, კორლოვში,
დაასობენ უბრალო ჯვრებს!
დავიწყებას რომ არ მიეცნენ, ჟამთა დენაში,
საუკუნოდ მიძინებულნი -
სიყვარულისგან თავდაცვის ძებნაში...
VIII
Clamor
კივილი
.
ყვითელ კოშკზე
რეკავს
ზარი!
ქარის ყვითელ ფრთებზე,
ზენიტში, ფეთქავს
რეკვა!
გოდებით მოფენილ გზას...
სიკვდილი ფეხქვეშ თელავს!
შემჭკნარ გვირგვინში
დააბიჯებს,
ძველისძველ, მელოდიას კვეცავს!
მღერის იგი, მღერის,
როგორც თეთრი გიტარის სევდა...
ყვითელი კოშკის წვერზე
დნება კვალი!
მტვრისგან
ნიავქარი... ვერცხლის მასრებს ჭედავს!
მღერის იგი, მღერის,
როგორც თეთრი გიტარის სევდა...
ყვითელი კოშკის წვერზე
ქრება კვალი!
მტვრისგან
ნიავქარი... ვერცხლის მასრებს ჭედავს...
*პეტენერა
ანდალუსიურ - ბოშური სიმღერის სახესხვაობა, აღმოცენებული კანტე ჰონდოს საფუძველზე (XVIII სკ. ბოლოს)...
სახელი დაერქვა: ლეგენდარული, ბოშა, მოღერალი ქალის - პეტენერას გამო!
(პეტენერა / პატერნერა; ე.ი. ანდალუსიის პატარა ქალაქის "პატერნის" მკვიდრი)...